గువ్వల చెన్న శతకము - పట్టాభిరామ కవి (?) /గువ్వల చెన్నడు(?)

గువ్వల చెన్న శతకము

శతకకర్త: పట్టాభిరామ కవి (వంగూరి సుబ్బారావుగారి అంచనా ప్రకారం కానీ స్పష్టమైన ఆధారాలు లేవు) గువ్వల చెన్నడు అనే కవికానీ ఆపేరులో మరెవరైనా కాని రచించి ఉండవచ్చునని పలువురి అభిప్రాయము. సుమారు క్రీ.శ. 1600 ప్రాంతములోని కవి.
అధిక్షేప శతకము.

1. శ్రీపార్థసారథీ! నేఁ
బాపాత్ముఁడ నీదు పాలఁ బడినాడ ననుం
గాపాడు మనుచు నాంతర
కోపాదు లడంచి వేఁడు గువ్వల చెన్నా!

2. నర జన్మ మెత్తి నందున
సరసిజనాభు నెదలోన స్మరియించుచుఁ ద
చ్చరణములు మఱవ కుండిన
గురుఫల మగు జన్మమునకు గువ్వల చెన్నా!

3. ఎంతటి విద్యలఁనేర్చిన
సంతసముగ వస్తు తతులు సంపాదింపన్
చింతించి చూడ నన్నియు
గొంతుకఁ దడుపుకొనుకొఱకె గువ్వల చెన్నా!

4. సారా సారము లెఱుఁగని
బేరజులకు బుద్ధిఁజెప్పఁ బెద్దల వశమా!
నీరెంత పోసి పెంచినఁ
గూరగునా వేలవేము గువ్వల చెన్న!

5. అడుగునకు మడుగు లిడుచును
జిడీముడి పాటింతలేక చెప్పిన పనులన్
వడిఁజేసినంత మాత్రాన
కొడుకగునా లంజకొడుకు గువ్వల చెన్నా!

6. ఈవియ్యని పద పద్యము
గోవా చదివించు కొనఁగఁ గుంభిని మఁదన
ఈవిచ్చిన పద పద్యము
గోవా మఱిఁ జదువుకొనగ గువ్వల చెన్నా!

7. ఇరుగు పొరుగు వారందఱుఁ
గర మబ్బుర పడుచు నవ్వగా వేషములన్
మఱిమఱి మార్చిన దొరలకు
గురు వగునా బ్రాహ్మణుండు గువ్వల చెన్నా!

8. అనుభవము లేని విభవము
లను భవ్యము కానియాలు నార్యానుమతిన్
గనని స్వభావము ధర్మముఁ
గొనని సిరియు వ్యర్థ మెన్న గువ్వల చెన్నా!

9. పదుగురుఈ హితవు సంప
త్ప్రదమును శాస్త్రోక్తమైన పద్ధతి నడువన్
జెదరదు సిరియు హరి భక్తియుఁ
గుదురును గద మదిని నెన్న గువ్వల చెన్నా!

10. వెలకాంత లెంద ఱైనను
గులకాంతకు సాటిరారు కువలయ మందున్
బలు విద్య లెన్ని నేర్చిన
గుల విద్యకు సాటి రావు గువ్వల చెన్నా!

11. కలకొలది ధర్మముండినఁ
గలిగిన సిరిగదలకుండుఁ గాసారమునన్
గలజలము మడువు లేమిని
గొలగొల గట్టు తెగిపోదె గువ్వల చెన్నా!

12. తెలిసియుఁ దెలియనివానికిఁ
దెలుపం గలఁడే మహోపదేశికుఁడైనన్
బలుకం బారని కాయను
గొలుపంగలఁ డెవఁడుపండ గువ్వల చెన్నా!

13. చెలియలి భాగ్యము రాజ్యం
బులనేలుచు జనుల ద్వేషమునఁ జూచుచుఁ గ
న్నుల మత్తతఁగొన్నాతఁడు
కొలనికి గాపున్నవాఁడు గువ్వల చెన్నా!

14. అపరిమిత వాహనాదిక
మపూర్వముగనున్న యల్పుఁ డధికుండగునా?
విపులాంబర వాద్యంబుల
గుపతియగునె గంగిరెద్దు గువ్వల చెన్నా!

15. పందిరి మందిరమగునా?
వందిజనం బాప్తమిత్రవర్గంబగునా?
తుందిలుఁడు సుఖముఁ గనునా?
గొంది నృపతి మార్గ మగున గువ్వల చెన్నా!

16. మిత్రుని విపత్తునందుఁ గ
ళత్రమును దరిద్ర దశను భ్రాతలగుణమున్
బాత్రాది విభక్తంబున
గోత్రను గనుగొనగఁవలయు గువ్వల చెన్నా!

17. అంగీలు పచ్చడంబులు
సంగతిఁగొను శాలుజోడు సరిగంచుల మేల్
రంగగు దుప్పటులన్నియు
గొంగళి సరిపోలవన్న గువ్వల చెన్నా!

19. స్వాంతప్రవృత్తిఁ గార్యా
నంతరమున మిత్రలక్షణంబు మద్యోహో
గాంతరమున బంధుత్వముఁ
గొంతైనంతటమ చూడు గువ్వల చెన్నా!

20. పురుషుండు తటస్థించిన
తరుణమునం దరుణిగుణముఁ దరుణిదనంతన్
దొరికినఁ బురుషుని గుణమును
గిరుబుద్ధి దెలియవలయు గువ్వల చెన్నా!

21. కలిమిఁగల నాడె మనుజుఁడు
విలసనమగు కీర్తిచేత వెలయఁగ వలె రా!
గలిమెంత యెల్లకాలము
కులగిరులా కదలకుండా గువ్వల చెన్నా!

22. బుడ్డకు వెండ్రుకలున్నఁ
గడ్డము కానట్లు కార్యకరణుల సభలన్
దొడ్డుగఁ జూతురే తలపై
గుడ్దలు బుట్టంత లున్న గువ్వల చెన్నా!



23 వ పద్యం నుండి 29 వ పద్యం వరకు దొరకలేదు

30. నీచునకు ధనము గల్గిన
వాచాలత గల్గి పరుష వాక్కులఱచుచున్
నీచకృతియగుచు మది సం
కోచము లేకుండఁ దిరుగు గువ్వల చెన్నా!

31. అల్పునకు నెన్ని తెల్పినఁ
బొల్పుగ నిల్వవని పేడబొమ్మకు నెన్నో
శిల్పపుఁ బను లొనరించినఁ
గోల్పోక యలారుచున్నె గువ్వల చెన్నా!

32. పిత్రాద్యైశ్వర్యముచేఁ
బుత్రులుఁ బౌత్రులును ధర్మబుద్ధిఁ జరింతుర్
చిత్రగతి నడుమఁ గల్గిన
గోత్రం జిత్రగతిఁ దిరిగు గువ్వల చెన్నా!

33. ధర నాదపడుచు సిరిచే
నిరతంబును బొట్టనించి నీల్గెడు మనుజుం
డొరు లెఱుఁగకుండ ఱాతో
గురుతుగ నూతఁబడు టొప్పు గువ్వల చెన్నా!

34. గొల్లింటఁ గోమటింటను
దల్లియుఁ దండ్రియు వసింప దాను వకీలై
కళ్ళ మదమెక్కి నతనికి
గుళ్ళైనం గానరావు గువ్వల చెన్నా!

35. కాళ్ళం జేతులఁ జెమట
నీళ్ళవలె స్రవించుచుండ నిరతము మదిలోఁ
గుళ్ళక వకీలునని తన
గోళ్ళం గొఱుకుకొను ద్విజుడు గువ్వల చెన్నా!

36. సవతితన మున్న చుట్టలు
భువి నెఱసుగ నుండి సమయమున దూరంబై
నపుచుందురు రావేడినఁ
గువచనములు పల్కుచుంద్రు గువ్వల చెన్నా!

37. తనవారి కెంత గల్గిన
దన భాగ్యమె తనకు నగుచు దగు వాజులకున్
దన తోకచేత వీచునె
గుణియైనన్ ఘోటకంబు గువ్వల చెన్నా!

38. అతిచన విచ్చి మెలగంగ
సుతసతులైన నిరసించి చులకన చేతుర్
మత మెఱిగి చరియింపదగుఁ
గుతుకముతో మనుజుఁడెపుడు గువ్వల చెన్నా!

39. చెన్న యను పదము మునుగల
చెన్నగుపుర మొకటి దీనిచెంతను వెలయున్
సన్నుతులు వేల్పు సుతులును
గొన్నాతని కరుణచేత గువ్వల చెన్నా!

40. ధర నీపేర పురంబును
గిరిజేశ్వర పాదభక్తి కీర్తియు నీయు
ర్వరసుతులగాంతు విదియొక
గురువరముగ నెంచుకొనుము గువ్వల చెన్నా!

41. తెలుపైన మొగము గలదని
తిలకము జుట్టు చ్యజించి తెల్లయిజారున్
దలటోపి గొనఁగ శ్వేత ము
ఖులలో నొకఁడగునే ద్విజుడు గువ్వల చెన్నా!

42. వెల్లుల్లిఁ బెట్టి పొగచిన
పుల్లని గోంగూర రుచిని బొగడగ వశమా
మొల్లముగ నూనివేసుక
కొల్లగ భుజియింప వలయు గువ్వల చెన్నా!

43. నీచున కధికారంబును
బాచకునకు నాగ్రహంబుఁ బంకజముఖికిన్
వాచాలత్వము బుధ సం
కోచముఁ గడు బాధకములు గువ్వల చెన్నా!

44. దుడ్డన నెఱుఁగని తలిపా
టొడ్డుగఁగొను విద్యచే మహోద్యోగము తా
నడ్డైనఁ గనులకీఁ గల
గొడ్డువలెఁ జరించు చుండు గువ్వల చెన్నా!

45. బుడుతలు భోగంబులు సిరి
యడరు కొలంది గన కార్యమందతి హితులై
తొడరి కడుఁ జెడుదు రిలపైఁ
గుడి యెడమలు లేర ముందు గువ్వల చెన్నా!

46. కస కసలు కాయగూరల
బుస బుసలగు ఱొంపనుండు బుడుతల యందున్
రుస రుసలు కోపి యందును
గుస గుసలు రహస్యమందు గువ్వల చెన్నా!

47. కర కర నమలుటయందును
బరపర యగునెపుడు చుఱుకు వ్రాతలయందున్
జురచుర కాలుట యందును
గొర కొర యగుఁ గోపదృష్టి గువ్వల చెన్నా!

48. కలిమిగల లోభి కన్నను
విలసితమగు పేద మేలు వితరణియైనన్
చలి చెలమ మేలుకాదా
కులనిధి యంభోదికన్న గువ్వల చెన్నా!

49. విను మిన్నీల శిఫార్సున
దనునమ్మిన వాని పనులు ధ్వంసించు వకీ
ల్తన మున్నవాఁడు తిరిపెముఁ
గొనునాతడు చల్లవాఁడు గువ్వల చెన్నా!

50.సజ్జనులు సేయునుపకృతి
సజ్జను లెఱుగుదురు గాక సజ్జన దూష్యుల్
మజ్జనమునైన నెఱుగరు
గుజ్జన నంబలిని గాక గువ్వల చెన్నా!

51. తడ తడ భీతహృదయముల
బెడ బెడయగుఁ బుట్టు బట్ట విడఁగట్టనెడున్
బడ బడ బాదుట యందును
గుడగుడ  యన్న ముడుకందు గువ్వల చెన్నా!

52. పాగా లంగరకాలును
మీఁగాళ్ళ నలారఁబంచె మేలిమి కట్టుల్
సాగించు కండువాల్పయి
కోఁగా యిఁక గాన మెన్న గువ్వల చెన్నా!

53. వెలయాండ్ర వీధులం జనఁ
దలపు లవారిగఁ జనించి తమ మిత్రులతోఁ
గలిసి షికారు నెపంబునఁ
గులుకుచు పోవుదురు ముందు గువ్వల చెన్నా!

54. ఎన్నగల జీవరాసుల
యన్నిటి గర్భమునఁ బుట్టి యట మనుజుండై
తన్నెఱిఁగి బ్రతుక వలెరా
కొన్నాళ్ళకు నెచట నున్న గువ్వల చెన్నా!

55. కామినులకు సంతుష్టియు
గాముకులకు వావి వరుస కఠినాత్మునకున్
సామోక్తులు విశ్వాసము
కోమటులకుఁ దలఁప సున్న గువ్వల చెన్నా!

56. లొడలొడ యగు నదులందును
బుడబుడ నీళ్ళందు బుడ్డి మునుగుటయందున్
గడగడ చెవిబాధ యెడన్
గొడగొడ అప్రస్తుతోక్తి గువ్వల చెన్నా!

57. సంకటములచే మెయిగల
పొంకంబెల్లను నడంగి పొలుపరి నడుపన్
జంకుం గలిగియు మెల్లన
కొంకర ముండింటికేగు గువ్వల చెన్నా!

58. ధన మైనంతట భూముల
తనఖాలును విక్రయములు తరువాత సతీ
మణి భూషణాంబరములు
గొనుటయు విట లక్షణములు గువ్వల చెన్నా!

59. నిత్యానిత్యము లెఱుఁగుచు
సత్యంబగుదానిఁ దెలిసి సత్కృత్యములన్
నిత్యము జేయుచు దశ ది
క్త్సూత్యముగా మెలఁగుమన్న గువ్వల చెన్నా!

60. ధనమే మైత్రినిఁ దెచ్చును
ధనమే వైరమును దెచ్చు ధనమే సభలన్
ఘనతను దెచ్చును నెంతటి
గొనముల కుప్పలకునైన గువ్వల చెన్నా!

61. జనకుని కులవిద్యలు గల
తనుజుఁడు తనుజుండు గాక ధారుణిలోనన్
దనుజుఁడు దనుజుండగుఁ ద
ద్గుణవిద్యలు లేకయున్న గువ్వల చెన్న!

62. అక్కరకగు చుట్టములకు
మ్రొక్కఁగవలెగాని చూచి మూల్గెడు వారల్
లెక్కిడుట కొఱకె యోర్వని
కుక్కలు మేఁక మెడ చళ్ళు గువ్వల చెన్నా!

63. నిజ వారకాంత లైనన్
బొజుగులలారఁ గమరంద భుజుల నధములన్
గజివిజి లేక గ్రహించుచు
గుజగుజ బెట్టక లరింత్రు గువ్వల చెన్నా!

64. ప్లీడరులమని వకీళ్ళీ
వాడుక చెడ స్చేచ్చఁ దిరిగి పాడు మొగములన్
గూడనివారిం గూడుచు
గూడెములఁ జరింత్రు ముందు గువ్వల చెన్నా!

65. ఇల్లా లబ్బె నటంచును
దల్లింగని తిట్టికొట్టి తరిమెడి తను భృ
త్తల్లజునకు భువికీర్తియుఁ
గుల్లలు గద దివి సుఖములు గువ్వల చెన్నా!

66. తల పరువు నోరే చెప్పును
లలికాయల పండు పరుపు రంగే చెప్పున్
కులవాజి జవము నడకయుఁ
గులమును వేషంబు చెప్పు గువ్వల చెన్నా!

67. వేముల దిను నలవాటును
భామలగని వీడుటయు బరితోషమునన్
బాముల మైత్రియు నేర్చినఁ
గోమటితో మైత్రి వలయు గువ్వల చెన్నా!

68. ఇలఁ గోమటీఁ జెలికానిగఁ
వలఁచుచుఁ దద్థితముగాగ దలనాల్కవలెన్
మెలగుటనేర్చిన గడుసగు
కులకర్ణిని గూడవలయు గువ్వల చెన్నా!

69. తన హితవుగోరు సతిగల
దనుకనె గృహనివసనంబు తగు పురుషునకున్
దన కడుపు శక్తి కొలదిగ
గొనవలయుఁ బదార్థములను గువ్వల చెన్నా!

70. తన తల్లియొక్క పరువును
తనదగు నోరె ప్రకటించు దథ్యం బనియే
సునృపులు ఘోషాఁబెట్టిరి
గుణాదులన్య మగుచుననుచు గువ్వల చెన్నా!

71. చుట్టరికము జేసికొనన్
గట్టడిగా దిరిగి తిరిగి కార్యంబైనన్
మిట్టిపడుచు మాట్లాడడు
గుట్టించు నియోగి వరుఁడు గువ్వల చెన్నా!

72. ఎంతధికారం బున్నను
సంతతమును బరులయెడల సత్కులజాతుం
డెంతయు నమ్రతఁ జూపును
గొంతైనను మిడిసిపడఁడు గువ్వల చెన్నా!

73. వేషముల చేత నొకటను
భాషాపతి కులులు మొదలు పదజుల వరకున్
శేషించి యొకడు నుండడు
ఘోషాయును బోవు ముందు గువ్వల చెన్నా!

74. సధవయు విధవయు నొకటిగ
బుధి లీక్షింపంగ నుంద్రు బొంకము మీఱన్
అదమంపు వేషభాషలఁ
గుధరము లనఁ గదలకుంద్రు గువ్వల చెన్న!

75. నీతి యెఱుంగని నీచు న
కాతత రాజ్యము లభింప నధికుండగునా
నాతివలెను నటియించునె
కోఁతికి స్త్రీ వేషమిడిన గువ్వల చెన్నా!

76. తక్కువ తరగతిగల నరు
డెక్కువ యగువానిఁ గాంచి యేడ్చుచు నుండున్
జక్కఁగ గరి వీధిం జన
గుక్కలు గని మొఱుగకున్నె గువ్వల చెన్నా!

77. పరువున కొకటగు బంధూ
త్కరమున ధనవంతు నధికుగా నధనికునిన్
గర మల్పునిగాఁ జూతురు
గురినెన్న ధనంబు తిరమె గువ్వల చెన్నా!

78. తొత్తునకే శివమెత్తగ
నత్తఱి మ్రొక్కవలెననెడి నార్యోక్తి వలెన్
తొత్తు కొడుకైన రాజును
క్రొత్తగ సేవింపవలయు గువ్వల చెన్నా!

79. కంగా బుంగా గొట్టిన
పొంగిన మిరియాల నేతి పిడుచతో
మ్రింగిన నాకలి నడచుట
కుంగల నజ్జును హరించు గువ్వల చెన్నా!

80. సంగీతము నాట్యము గణి
కాంగనలవి గాని యవి కులాంగనలవియా?
పొంగుచు వాద్యము రచ్చల
కుం గొని చని పాడఁగలరె గువ్వల చెన్నా!

81.జాలివీడిన చెలికానిని
మాలనిగా నెన్నవలయు మఱియును బనికిన్
మాలినదై చెట్టేక్కెడి
గోలాంగూల మనవలయు గువ్వల చెన్నా!

82. ముట్టంచు మాసమునకొక
కట్టడిచేయఁబడె దానికట్టుఁ దెలియకే
రట్టొనరింతురు గర్భపు
గుట్టు దెలియటకుఁ గాదె గువ్వల చెన్నా!

83. ఆలికిఁ జనువిచ్చినచోఁ
దేలిక కులమందుదైనఁ దేలికచేయున్
లాలించిన కొలఁదిగ నను
కూలతఁ గొను నధిక కులజ గువ్వల చెన్నా!

84. అవసరవిధిఁ బరువెఱుఁగని
నివసనమున కరుగనగు ననేకావృత్తుల్
భువి విత్తముఁగొని పలుకని
కువాక్కులు వకీళ్ళె సాక్షి గువ్వల చెన్నా!

85. ధనవద్గర్వులు కొందఱు
ఘనమనుచుం బంక్తిభేద కలితమ్ముగ భో
జనముం గావింతు రటులఁ
గొను టఘ మందురు బుధాళి గువ్వల చెన్నా!

86. చెడుబుద్ధి పుట్టినపుడు
సడిచేయక తనదు హృదయసాక్షి యెఱిఁగి నీ
వుడిగు మిది తగదనుచు జన
కుడువలెఁ గృపజెప్పుచుండు గువ్వల చెన్నా!

87. మేడ యొకటి కలదని కడు
వేడుకలం బడుచు విఱ్ఱవీగుచు నీచుం
డాడకుఁ బరులెవ్వరు రాఁ
గూడదనుచుఁ బల్కుచుండు గువ్వల చెన్నా!

88. లోభికి వ్యయంబు త్యాగికి
లోభిత భీరునకు యుద్ధలోలత్వమ్మున్
వైభవము పతికి బ్రాణ
క్షోభంబుగఁ దోఁచుచుండు గువ్వల చెన్నా!

89. సిరిగలుగ సుఖము కలుగును
సిరిసంపదలున్న సుఖము చింత్యము భువిలోఁ
దరువు చిగిర్చిన గోమగు
గురుతఁ గొనదె కాయలున్న గువ్వల చెన్నా!

90. తక్కువవానిని రమ్మని
యెక్కువవానిఁగా నొనర్ప నెంచినఁ గాద
మ్మక్కఁగ నందల ముంచినఁ
గుక్కాకున కుఱుకకున్నె గువ్వల చెన్నా!

91. తబ్బిబ్బుగాడు క్షుద్రుఁడు
సబ్బండుగ నిష్ఠనున్న సబ్బునఁ గడుగఁ
బొబ్బలిడ నల్లశ్వనము
గొబ్బున తెల్లనిది యగునె గువ్వల చెన్నా!

92. జారిణి తనవగు పనులె
వ్వారలుఁ జూడరను బుద్ధి వర్తించు నిలన్
క్షీరముఁ దాగు బిడాలము
కోరికలో దలచునట్లు గువ్వల చెన్నా!

93. వాకొనెద గూనమును గల
చాకలి యధికారియైన జనముల సుఖముల్
చేకొనిన కొఱవిచేఁ దలఁ
గోకికొనిన యట్టులుండు గువ్వల చెన్నా!

94. పక్కలనిడి ముద్దాడుచుఁ
జక్కఁగఁ గడుగుచును దినము సబ్బు జలముచే
నక్కఱదని యస్పృశ్యపుఁ
హుక్కలఁ బెంచుదురు ద్విజులు గువ్వల చెన్నా!

95. కాంచనచేలుని విడిచి ప్ర
పంచమున న్నీచుపాలయ్యుఁ గడున్
జంచల యగు సిరి పోకకుఁ
గుంచితమతి యగుట తగదు గువ్వల చెన్నా!

96. చింతలఁ జివుకుచు నున్నను
స్వాంతము నెపుడైన హరుని యదుంచ దగున్
అంతట నాఁచున్న సరసి
గొంతట రేవైనభంగి గువ్వల చెన్నా!

97. వెలయాండ్రవలెను బనిపా
టలు వీడి సంగీతము నటనము నభినయమున్
గులవిద్యలుగా గైకొని
కులసతులు చరింత్రు ముందు గువ్వల చెన్నా!

98. లోభికి వ్యయంబు సోమరి
యౌ భామకుఁ బనియుఁ నిర్ధనాత్మునకు నప
త్యాభివృద్ధియును బహు
గోభర్తకు నఘము లురువు గువ్వల చెన్నా!

99. సరియైన వారితోడను
నరుగఁగవలె నొక్కపనికి నటుకాకున్నన్
విరసపుఁ బల్కులు పల్కుచు
గురి విడిపొమ్మనగఁ గలరు గువ్వల చెన్నా!

100. తన్ను మునుపు చదివించిన
మున్నీని విలేఖనమున మాన్యజనునకున్
సున్నిడి యరిచే విత్తముఁ
గొన్న వకీల్చల్లవాఁడు గువ్వల చెన్నా!

101. వెలయాలు లజ్జచేఁ జెడు
నిలఁ దాఱుడు చెడు దురాశ నెద సంతుష్టిన్
విలసిల్లి భూధవుఁడు చెడుఁ
గులసతి చెడు లజ్జ లేమి గువ్వల చెన్నా!

102. భువి నొకడు చెడును మఱియొకఁ
డవిరళముగ వృద్ధినొందు నది విధి వశమౌ
రవి యుదయించును నొక దెసఁ
గువలయపతి క్రుంకు నొకెడ గువ్వల చెన్నా!

103. ఎవ్వరి కెయ్యది చెప్పిన
నెవ్వరు వినరెయ్యదియును నెట్టెట్టినరుల్
మువ్వముగఁ జూచుచుండుము
గువ్వలనఁ జరింత్రు ముందు గువ్వల చెన్నా!

104. ఎప్పటికైనను మృత్యువు
తప్పదని యెఱింగియుండి తగిన చికిత్సం
దప్పింప నెఱుఁగ కత్తఱి
గుప్పింప నేడ్చెద రదేల గువ్వల చెన్నా!

105. జరయును మృత్యువు మొదలుగ
మరలఁగ రాకుండునట్టి మార్గంబేదో
గురుతెఱుఁగఁ జేయుమని శ్రీ
గురుగురుని భజింపవలయు గువ్వల చెన్నా!

106. పరమార్థము నొక్కటెరిగి
నరుడు చరింపంగవలయు నలువురిలోఁ బా
మరుఁడనఁగ దిరిగినను దన
గురి యొక్కటి విడువకుండ గువ్వల చెన్నా!

107. చతురాస్యుని సృష్టియు ఘట
కృతి వర్యుని భంగికాన నేకగతి సర
స్వతి చర్యలట్లె యుండును
గుతుకముతోఁ జూచుచుండు గువ్వల చెన్నా!

108. పాపము లంటగ నీయక
ప్రాపొసగి శరీర మొసగి పరమపదంబున్
జేపట్టి యొసగి కృష్ణుఁడు
గోపికలను గరుణఁగాచె గువ్వల చెన్నా!

109. మగవారి లక్ష్యపెట్టక
తెగి వీధుల నంగడులను దిమ్మరియెడి యా
మగనాలు దుర్యశంబున
కుఁనగుదురగుం విడువవలయు గువ్వల చెన్నా!

110. వెలయాలు సుతుడు నల్లుడు
నిలపతియును యాచకుండు నేవురు ధరలో
గలిమియు లేమియు నెఱ్గరు
కులపావనమూర్తి వన్న గువ్వలచెన్నా!

111. అడుగదగు వారి నడుగక
బడుగుల నడుగంగ లేమిఁ బాపంగలరా?
వడగళ్ళ గట్టువడునా
గుడి,ఱాళ్ళను గట్టుకొన్న గువ్వల చెన్నా!

112. నిలు వరుస దానగుణములు
గలవారికి గాక లోభిగాడ్దెలకేలా?
తలుపేల చాప గుడిసెకు
గులపావన కీర్తివన్న గువ్వల చెన్నా!

113. పరిగేరుకున్న గింజలు
కరువున కడ్డంబురావు కష్టుందిదు నా
తిరిపెమున లేమితీరదు
గురుతర సత్కీర్తిఁగన్న గువ్వల చెన్న!

114. గుడి కూలును నుయి పూడును
వడి నీళ్ళం జెరువు దెగును వనమును ఖిలమౌ
చెడనిది పద్యము సుమ్మీ
కుడియెడమలు చూడకన్న గువ్వల చెన్నా!

115. ఇప్పద్యము లన్నిటిలోఁ
జెప్పిన నీతులను మదినిఁ జేర్చి తెలిసినన్
దప్పక పదుగురిలోఁ గడు
గొప్పగ నీతిపరుడగును గువ్వల చెన్నా!

సమాప్తం